Voor het toepassen van een partij grond vanuit de regio Noord-Holland Noord gelden de gemeentelijk vastgestelde regels. Deze regels zijn afhankelijk van de specifieke ontgravingslocatie en van het beleid in de gemeente waar de toepassingslocatie is gelegen.

• Klik links in het scherm aan. Selecteer de toepassingkaart van de betreffende bodemlaag waar de grond wordt toegepast door op het '-' te klikken voor de naam van de betreffende kaart.
• Vervolgens heeft u voor de regio Noord-Holland Noord een overzicht welke kwaliteit grond u waar mag toepassen.

Voor grond van buiten de regio Noord-Holland Noord gelden andere eisen dan voor grond die afkomstig is vanuit de regio Noord-Holland Noord zelf.
Afhankelijk van de kwaliteitsklasse van de partijkeuring kunt u één van onderstaande drie knoppen klikken. In een apart internettabblad wordt de betreffende kaart met toepassingsmogelijkheden weergegeven.

Grond met klasse 'Achtergrondwaarde' toepassen

Grond met klasse 'Wonen' toepassen

Grond met klasse 'Industrie' toepassen

Voor toepassingen van grond die in opdracht van de gemeente worden uitgevoerd, is het niet toegestaan zintuiglijk met asbest verontreinigde grond toe te passen. Als in opdracht van de gemeente grond wordt toegepast ter plaatse van gevoelig bodemgebruik is het niet toegestaan zintuiglijk èn analytisch met asbest verontreinigde grond toe te passen. De gemeente hanteert hierbij de zogenaamde 'nulnorm' (0 mg/kg ds gewogen).De volgende gevoelige bodemgebruiken worden onderscheiden:

• Wonen met tuin.
• Onverharde kinderspeelplaatsen.
• Intensief gebruikt openbaar groen (zoals bijvoorbeeld parken en plantsoenen).
• Moes-/volkstuinen.

Burgers of bedrijven worden geadviseerd het beleid van de gemeente te volgen.
Bij het aantreffen van asbest moet rekening worden gehouden met speciale maatregelen die moeten worden getroffen in het kader van de Wet bodembescherming en het Arbeidsomstandighedenbesluit. Maar ook bij het aantreffen van puin in de bodem bestaat de kans dat asbest aanwezig is. Vooral bij ongebroken metselpuin is de kans groot dat deze is verontreinigd met asbestcement plaatmateriaal (stukjes golfplaat, vlakke plaat, daklei en buis). Ook in betonpuin (met name funderingspuin) komt incidenteel asbestcement voor, in de vorm van asbestcementbuizen en -stelplaatjes. In de overige soorten puin zit in de regel geen asbesthoudend materiaal. Bij granulaat (afkomstig van puinbrekers) is dit onderscheid veel minder goed te zien.
Als asbestverdacht materiaal wordt aangetroffen in de toe te passen grond moet een aanvullend asbestonderzoek conform de NEN5707 of NEN5897 plaatsvinden waarmee het gehalte van asbest wordt vastgesteld. De maximale waarde voor asbest bedraagt 100 mg/kg ds (gewogen). De NEN5707 moet worden gebruikt bij een puinbijmenging tot en met 20 gewichtsprocent. Als meer dan 20 gewichtsprocent aan puinbijmenging is vastgesteld, moet de NEN5897 worden gebruikt.
Als asbestverdacht materiaal in een partij grond wordt waargenomen, dan moet altijd een asbestonderzoek uitgevoerd worden.

Het Besluit stelt dat een partij grond maximaal 20 gewichtsprocent bodemvreemd materiaal mag bevatten. Omdat in de bodem van de gemeenten lang niet altijd 20 gewichtsprocent bodemvreemde materiaal wordt aangetroffen en omdat de omschrijving 'gewichtspercentage' niet opgaat voor lichte bodemvreemde materialen zoals plastic of piepschuim, scherpen de gemeenten de generieke voorwaarde uit het Besluit aan. Concreet betekent dit het volgende:

• Bij het aanleveren van historische gegevens voorafgaand aan het tijdelijk opslaan en het toepassen van grond moet aandacht besteed worden aan het voorkomen van bodemvreemd materiaal in de grond. Tijdens de grondwerkzaamheden moet een visuele controle plaatsvinden of de grond mogelijk verontreinigd is met bodemvreemde bijmengingen. De gemeenten stellen een maximale bijmenging van bodemvreemd materiaal vast van maximaal 10 gewichtsprocent voor bijvoorbeeld puin of bakstenen.
  Om het milieu minder met plastics te belasten mag in de toe te passen grond slechts een ‘sporadische’ bijmenging: niet meer dan 0,1 volumeprocent. Hierbij wordt aangesloten op de Regeling. De gemeenten stellen dezelfde eis voor andere lichte bodemvreemde materialen zoals piepschuim. Als er twijfel is kan een gemeente een onderzoek eisen waarbij het percentage bodemvreemd materiaal in de toe te passen grond en/of de ontvangende bodem wordt bepaald.
  Als er geen sprake is van sterk verontreinigde grond, is het toegestaan om door civiel technisch zeven het percentage bodemvreemd materiaal terug te brengen naar het toegestane percentage. Het civiel technisch zeven wordt niet als een tussentijdse bewerking beschouwd. Het uitgezeefde bodemvreemd materiaal moet worden getransporteerd naar een erkend verwerker. Is het bodemvreemd materiaal niet uit te zeven, bijvoorbeeld bij kolengruis, dan moet een alternatieve toepassingslocatie voor de grond worden gezocht.
• Als tijdens de grondwerkzaamheden asbestverdacht materiaal wordt waargenomen, moeten de werkzaamheden direct gestaakt worden (Arbo omstandighedenbesluit) en mag de grond niet zonder partijkeuring en afhankelijk van de keuringsresultaten toegepast worden (zorgplicht). Dit geldt ook voor overige bijmengingen en afwijkingen zoals kleur en geur die redelijkerwijs op een bodemverontreiniging kunnen wijzen.

Als grond van buiten de saneringslocatie op de saneringslocatie nuttig wordt toegepast, dan gelden dezelfde eisen als voor het toepassen van grond in de zone waarin de saneringslocatie is gelegen.
Voor grond, afkomstig uit een gebied van de eigen of een geaccepteerde bodemkwaliteitskaart, gelden de gebiedsspecifieke toepassingseisen (zie de toepassingskaarten in de kaartenbak ).
Voor grond van gebieden waar de gemeenten de bodemkwaliteitskaart niet hebben geaccepteerd als bewijsmiddel voor de chemische kwaliteit van de toe te passen grond, gelden de generieke toepassingseisen (zie tablad , knop partij grond van buiten de regio Noord-Holland Noord). Mogelijk zijn ook de aanvullende bepalingen voor bijmenging van bodemvreemd materiaal en asbest in de grond (zie de bovenstaande informatieknoppen).

Melden toepassen grond
De grond die wordt toegepast als aanvulgrond van de saneringsput, of als ophooglaag/leeflaag in een sanering moet ook worden gemeld via het Omgevingsloket.
Grondtoepassingen met een saneringsplan moeten óók worden gemeld bij het bevoegd gezag Wet bodembescherming:

• Gemeente Alkmaar.
• Andere gemeenten.

De dubbele meldingsplicht geldt niet voor BUS-saneringen (zie artikel 36, lid 2 onder c van het Besluit).

Melden klein grondverzet (max. 10 m³)
Voor kleinschalige werkzaamheden, waarbij minder dan 10m³ grond wordt ontgraven, is het niet langer noodzakelijk om een BUS-melding in te dienen. In plaats daarvan kunnen dergelijke werkzaamheden gemeld worden bij de OD NHN.

De regels met betrekking tot het uitvoeren van bodemonderzoek blijven ongewijzigd.

Bij de beoordeling van een melding gelden de uitgangspunten die zijn vermeld op de website van de OD NHN.

Het toepassen van grond van een tijdelijke opslag moet in de meeste situaties voorafgegaan worden door een partijkeuring. Een partijkeuring op de grond van een tijdelijke opslag is niet noodzakelijk, de bodemkwaliteitskaart mag als bewijsmiddel voor de chemische kwaliteit van de grond gebruikt worden, als wordt aangetoond dat de grond:

1. afkomstig is van een voor bodemverontreiniging niet-verdachte locatie (volgend uit historisch onderzoek); en
2. afkomstig is uit een zone van de eigen of van een geaccepteerde bodemkwaliteitskaart; en
3. niet tussentijds is bewerkt (bijvoorbeeld samengevoegd met andere partijen grond).

Als een of meerdere voorwaarden niet kan worden aangetoond, moet een partijkeuring worden uitgevoerd. Als al een partijkeuring is uitgevoerd, dan moet alleen aan de derde voorwaarde worden voldaan.

Samenvoegen van partijen grond mag alleen onder erkenning van de BRL SIKB 9335 of de BRL SIKB 7500.

Splitsen van een partij grond is toegestaan, ook zonder erkenning. Het splitsen moet goed worden gedocumenteerd (zie hiervoor artikel 4.3.1 Regeling bodemkwaliteit) door de initiatiefnemer. Het beschikbare bewijsmiddel blijft geldig voor verschillende gesplitste deelpartijen. Als de grond wordt toegepast onder certificaat van de BRL SIKB 9335 of de BRL SIKB 7500 moet ook rekening gehouden worden met wat er in de BRL met bijbehorende protocollen staat over opsplitsen van een partij.

Als partijen herbruikbare grond illegaal zijn samengevoegd, dan moet deze samengevoegde partij grond worden gelegaliseerd door het BRL 9335 – protocol 9335-1 erkend bedrijf. Klik hier voor aanvullende informatie, ook voor algemene informatie over het samenvoegen van partijen grond.
De notitie ziet expliciet niet toe op het samenvoegen van niet herbruikbare (ernstig verontreinigde) grond met hergebruiksgrond (licht verontreinigd).

Als bekend is waar de grond, die tijdelijk is opgeslagen, wordt toegepast, hoeft voorafgaand aan de tijdelijke opslag alleen de melding voor de toepassing van deze grond te worden gedaan. Bij de melding moet wel de locatie en duur van de tijdelijke opslag worden vermeld.

De kwaliteit van de grond die tijdelijk wordt opgeslagen moet voldoen aan de vastgestelde bodemkwaliteitsklasse dan wel de vastgestelde Lokale Maximale Waarden ter plaatse.

Het komt vaak voor dat er bij bijvoorbeeld loonwerkers of de gemeentelijke afdeling voor groenonderhoud kleine partijen grond vrijkomen. Bijvoorbeeld bij (groen-) onderhoudswerkzaamheden of het plaatsen van bomen.

In principe moeten alle toepassingen van kleine partijen grond worden gemeld via het Omgevingsloket, behalve partijen schone grond en schone baggerspecie kleiner dan 50 m³. Ook particulieren zijn vrijgesteld van de meldplicht. Het is echter niet redelijk om voor alle kleine partijen niet-schone grond een onderzoek (bijvoorbeeld een partijkeuring) te verlangen en bij toepassing deze te melden.

De gemeenten verruimen de vrijstelling voor onderzoek en meldplicht voor een kleine partij grond. De vrijstelling is afhankelijk van de herkomst, de hoeveelheid en het bodemgebruik op de plaats van toepassing.

Een andere mogelijkheid is, dat de kleine partijen vrijkomende grond worden verzameld tot maximaal 25 m³, bijvoorbeeld in een hiervoor bestemde container. De samengevoegde partijtjes grond moeten vervolgens worden aangeboden aan een erkend bodemintermediair die is gecertificeerd en een ministeriële erkenning heeft voor de BRL SIKB 9335.

Net als met elke andere toepassing van grond moet altijd toestemming verkregen worden van de eigenaar van de ontvangende locatie. Hiermee wordt voorkomen dat er ongecontroleerde stort plaatsvindt in het openbaar gebied.

Ook voor kleine partijen grond geldt dat altijd een vooronderzoek/historisch bodemonderzoek uitgevoerd moet worden om aan te tonen dat de grond afkomstig is van een voor bodemverontreiniging niet-verdachte locatie.

De regels voor keuringen en meldingen van kleine partijen grond zijn hieronder middels overzichtelijke tabellen weergeven voor de betreffende regio/gemeente.

Regio Alkmaar

Gemeente Schagen, Hollands Kroon en Den Helder

Gemeente Texel

Regio West-Friesland

Generiek beleid

Bij aanleg, vervang-, reparatiewerkzaamheden van ondergrondse infrastructuur zoals kabels, leidingen, rioleringen en graafwerkzaamheden bij groenvoorzieningen, wordt grond ontgraven en weer toegepast (tijdelijke uitname van grond). In het Besluit bodemkwaliteit is tijdelijke uitname van grond op een onverdachte locatie toegestaan zonder dat een kwaliteitsbepaling is uitgevoerd, een functietoets is gedaan en een melding is verricht.
De voorwaarden hierbij zijn dat:

• er geen sprake is van een geval van bodemverontreiniging;
• geen tussentijdse bewerking plaatsvindt. Het tussentijds civieltechnisch zeven (cosmetisch zeven) wordt niet als tussentijdse bewerking beschouwd;
• de grond onder dezelfde condities weer wordt toegepast; ondergrond wordt weer ondergrond en bovengrond wordt weer bovengrond.

Beleid werkgebied OD Noord-Holland Noord

Bij veel graafwerkzaamheden in de gemeenten is er geen tot (zeer) weinig ruimte op en in de nabije omgeving van de graaflocatie aanwezig is om de boven- en ondergrond gescheiden tijdelijk op te slaan. Hierdoor is het in de praktijk vaak niet mogelijk om de bovengrond gescheiden te ontgraven (en tijdelijk op te slaan). Vanwege dit knelpunt en omdat bij de aanleg en reparatie van de ondergrondse infrastructuur, al eerder 'over-de-kop' is gegaan (de boven- en ondergrond zijn niet gescheiden ontgraven en met elkaar vermengd), mag in de gemeenten bij de tijdelijke uitname van grond bij ondergrondse infrastructuur en graafwerkzaamheden bij groenvoorzieningen op voor bodemverontreiniging niet-verdachte locaties 'over-de-kop' worden gewerkt. De bovengrond en de ondergrond hoeven niet gescheiden te worden ontgraven.

Als grond na ontgraving niet meer kan worden teruggeplaatst, kan deze elders nuttig worden hergebruikt met de bodemkwaliteitskaart als bewijsmiddel van de chemische kwaliteit. Omdat de grond niet gescheiden is ontgraven, geldt de 'minste' kwaliteit van beide bodemlagen.

Bij tijdelijke uitname van grond op niet verdachte locaties én waar nog geen bodemonderzoek is uitgevoerd, kan conform de CROW publicatie 400 de veiligheidsklasse worden bepaald met behulp van de bodemkwaliteitskaart; op basis van minimaal de 80-percentielwaarde (of een hogere percentielwaarde) van de bodemkwaliteitszone(s) waarin de graafwerkzaamheden plaatsvinden.

Uitzonderingen op dit beleid zijn:

• Regio Westfrieland - de tijdelijke uitname van grond in de zones 'B1./O1. Wonen voor 1900 (centrum Enkhuizen, Hoorn, Medemblik)' , 'B4./O4. Bangert-Oostpolder in Hoorn' en 'B6. (Voormalige) bollenteeltpercelen en fruit-/boomgaarden'. in deze zones zijn relatief hoge gehalten aan meerdere stoffen vastgesteld. Daarom moet voorafgaand aan graafwerkzaamheden in deze zones een indicatief onderzoek plaatsvinden. Als uit het onderzoek bijkt dat de interventiewaarde niet wordt overschreden, geldt het beleid dat is geformuleerd in (par. 4.3.5, 4.3.6 en 4.3.7 van de nota bodembeheer). Als de interventiewaarde wordt overschreden moet de standaardprocedure van de Wet bodembescherming worden gevolgd (BUS-melding tijdelijke uitname).
• Gemeenten Hollands Kroon en Den Helder - de tijdelijke uitname van grond in de zones 'B1./O1. Binnenstad en Fort Erfprins (Den Helder)' en 'B6. (Voormalige) bollenteeltpercelen'. In deze zones moet voorafgaand aan graafwerkzaamheden in deze zones een indicatief onderzoek plaatsvinden.

Zoals in de bodemkwaliteitskaart is aangegeven, maakt de bodemlaag dieper dan 2 meter beneden het maaiveld geen onderdeel uit van de bodemkwaliteitskaart. Grond vanuit deze bodemlaag die elders nuttig wordt toegepast, moet voorafgaand aan de toepassing worden gekeurd. Afhankelijk van de keuringsresultaten mag de grond worden toegepast. Dit leidt tot extra kosten en uitvoeringstijd als grond vrijkomt bij bijvoorbeeld rioleringswerkzaamheden, ondertunneling, kelders en ondergrondse parkeergarages. Omdat de verwachting is dat de kwaliteit van de bodemlaag dieper dan 2 meter niet afwijkt van de kwaliteit van de bodemlaag die hierboven ligt (vanaf 1,0 meter tot en met 2 meter diepte), wordt dit niet duurzaam geacht.

De gemeenten verruimen voor niet-verdachte locaties de regels voor het toepassen van grond vanuit de bodemlaag dieper dan 2 meter beneden het maaiveld. Dit betekent dat de vrijkomende en zintuiglijk niet verontreinigde grond uit de bodemlaag dieper dan 2 meter beneden het maaiveld op dezelfde wijze beoordeeld mag worden als de bovenliggende bodemlaag vanaf 1,0 meter tot en met 2 meter diepte.

Binnen grootschalige werken, zoals het aanleggen van een woonwijk, bedrijventerrein of het ontwikkelen van een natuurgebied, is het vaak niet praktisch om voor elke afzonderlijk toepassing van een partij grond een melding te doen. In verband hiermee bestaat de mogelijkheid om hiervoor een grondstromenplan op te stellen dat vooraf moet worden goedgekeurd door de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord. Het grondstromenplan moet worden gemeld via het Omgevingsloket. Afwijkingen van het grondstromenplan moeten direct worden gemeld aan de OD NHN.

Als grond wordt getransporteerd met de bodemkwaliteitskaart als bewijsmiddel voor de chemische kwaliteit van de grond, dan moet op het transportgeleidebiljet het meldingsnummer vermeld worden van het meldpunt bodemkwaliteit dat bij melding van de toepassing is afgegeven. Als geen meldingsnummer op het transportgeleidebiljet is geregistreerd, moet een kwaliteitsverklaring aanwezig zijn.

Geldigheidsduur van een uitgevoerd onderzoek
De toe te passen grond en/of de ontvangende bodem kan al eerder zijn onderzocht. De onderzoeksresultaten worden beschouwd als een momentopname en zijn daarom niet 'onbeperkt houdbaar'. Bij alle eerder uitgevoerde onderzoeken geldt, dat de initiatiefnemer aan de OD NHN (Toezicht en Handhaving van de gemeente) aannemelijk maakt dat de onderzoeksgegevens hun actualiteitswaarde hebben behouden. Het hangt af van wat er op de betreffende locatie sinds het laatste onderzoek is gebeurd. Het hanteren van een standaard termijn is dan ook lastig. De onderstaande termijnen worden daarom gebruikt als vuistregel:

• Standaard geldt een termijn van 5 jaar. Deze termijn werd in de toelichting op de bouwverordening genoemd.
• Voor terreinen waarbij het duidelijk is dat sinds de uitvoering van het bodemonderzoek geen enkele activiteit heeft plaatsgevonden kan een langere termijn worden aangehouden.
• Voor locaties waar sinds de uitvoering van het onderzoek wel potentieel bodemverontreinigende (bedrijfs)activiteiten hebben plaatsgevonden, waardoor de bodem (verder) verontreinigd kan zijn geraakt, wordt uitgegaan van een kortere termijn. Het vaststellen hiervan is maatwerk.
• In 2008 is Kwalibo ingevoerd en is een nieuw stoffenpakket ingevoerd. Rapporten van voor 1 juli 2008 worden niet beschouwd als voldoende bruikbaar en recent.

Bij twijfel beslist de OD NHN (Toezicht en Handhaving van de gemeente) of het bewijsmiddel gebruikt mag worden.

Uitgevoerde partijkeuring of specifiek onderzoek van de NEN 5740 en gebruik ontgravingskaart
De mogelijkheid bestaat dat op een locatie van ontgraving, of een partijkeuring (BRL protocol 1001), of een specifiek onderzoek van de NEN 5740 (betreft de onderzoeksstrategieën: TOETS-S, TOETS-S-GR en KEU-I-HE) is uitgevoerd. Als het onderzoek of de partijkeuring voldoet aan de eisen uit het Besluit bodemkwaliteit en in de periode tussen het onderzoek en de melding van het toepassen van grond er geen relevante activiteiten hebben plaatsgevonden die de kwaliteit van de grond hebben kunnen beïnvloeden, dan moet dit onderzoek worden gebruikt als bewijsmiddel en is leidend boven de ontgravingskaarten van de bodemkwaliteitskaart. Bij twijfel beslist de OD NHN (Toezicht en Handhaving; voor de gemeente) of het bewijsmiddel gebruikt mag worden.

Uitgevoerd onderzoek en gebruik ontgravingskaart
Als op de ontgravingslocatie al een bodemonderzoek volgens de NEN 5740 is uitgevoerd zonder een specifieke onderzoeksstrategie (TOETS-S, TOETS-S-GR en KEU-I-HE), bijvoorbeeld ter plaatse van een voor bodemverontreiniging verdachte locatie, geldt het volgende: Binnen een bodemkwaliteitszone is altijd sprake van een variatie in aangetroffen gehalten. Ook op locatieniveau is vaak sprake van variatie in gehalten. De gemeenten in het werkgebied van de OD NHN vinden het niet redelijk dat voor deze locaties, na het uitvoeren van een bodemonderzoek conform de NEN 5740, een aanvullende partijkeuring moet plaatsvinden.
De gemeenten staan het daarom toe dat, als het bodemonderzoek nog representatief is voor de meest recente (terrein)situatie én de gehalten van de stoffen voldoen aan de kwaliteitsklasse van de betreffende bodemkwaliteitszone, er geen aanvullende partijkeuring hoeft te worden uitgevoerd. De ontgravingskaart mag dan worden gebruikt als bewijsmiddel voor de elders toe te passen grond. Het bodemonderzoek wordt hierbij als aanvullend 'bewijsmiddel' gebruikt.
Als één van de parameters in het bodemonderzoek van de mengmonsters of individueel geanalyseerde monsters hoger is dan de kwaliteitsklasse van de betreffende bodemkwaliteitszone, dan wordt de ontgraven grond als afwijkend gezien en moet een partijkeuring worden uitgevoerd om de bodemkwaliteit te bepalen.
Als één of meerdere gehalten de interventiewaarde overschrijdt, moet contact worden opgenomen met de OD NHN.

Uitgevoerd onderzoek en gebruik toepassingskaart
Uit een partijkeuring (BRL protocol 1001) of een onderzoek volgens de NEN 5740 kan blijken dat de kwaliteit van de ontvangende bodem slechter of juist beter is dan de toepassingseis van de bodemkwaliteitszone waarin de locatie is gelegen. In die situatie geldt de toepassingseis zoals deze is weergegeven op de toepassingskaarten, ongeacht de vastgestelde bodemkwaliteitsklasse en mogelijk gevolgen voor de toepassingseis.

Voor het verspreiden van onderhoudsbaggerspecie in een oppervlaktewaterlichaam moet u contact opnemen met Rijkswaterstaat voor de rijkswateren, met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier voor de overige wateren, en eventueel met de gemeente als hierover afspraken zijn gemaakt.

Voorafgaand aan het toepassen en verspreiden van baggerspecie moet de kwaliteit van de baggerspecie worden vastgesteld.

Vaststellen kwaliteit van baggerspecie

Voor het vaststellen van de kwaliteit van de toe te passen of te verspreiden baggerspecie moet een onderzoek worden uitgevoerd volgens de NEN5720, door een erkend onderzoeksbureau en volgens het SIKB protocol 2003. Met een speciale toets wordt bepaald of de baggerspecie vrij verspreidbaar is over de aangrenzende percelen. Kan de baggerspecie op basis van deze toets niet over het aangrenzende perceel worden verspreid, dan moet een alternatieve locatie worden gezocht en de kwaliteit met een andere methode worden getoetst.
Als de baggerspecie wordt toegepast in een oppervlaktewaterlichaam, moet worden getoetst aan de hiervoor geldende toetsingsnormen. De baggerspecie kan dan vallen in de kwaliteitsklassen Achtergrondwaarde -AW2000-, A, B of niet toepasbaar.
Als de baggerspecie wordt toegepast op of in de landbodem, gelden andere toetsingsnormen. De baggerspecie kan dan vallen in de kwaliteitsklassen Achtergrondwaarde -AW2000-, Wonen, Industrie of niet toepasbaar.

Aangrenzend perceel

Van een aangrenzend perceel is sprake in de situatie dat er een feitelijke relatie bestaat tussen de watergang waar de baggerspecie vrijkomt en het perceel waarop de verspreiding plaatsvindt. Het 'in verbinding staan' van watergangen (zelfde watersysteem, peilniveau) is niet altijd voldoende om uit te gaan van aangrenzendheid (Uitspraak Raad van State 201401123/1/A1, 4 februari 2015). In aanvulling op de uitspraak van de Raad van State en mede gebaseerd op artikel 60 lid 2 van het Besluit, stelt de gemeente dat tussen de watergang waar de baggerspecie vrijkomt en het perceel waar de baggerspecie wordt verspreid, niet gescheiden mag worden door bijvoorbeeld een lint- of aaneengesloten bebouwing, een weg breder dan één rijstrook, een spoorweg, een kering of een dijk. Naar verwachting wordt het begrip 'aangrenzend perceel' bij de eerst volgende wijziging van het Besluit bodemkwaliteit vervangen. De normen van de maximale kwaliteit van de baggerspecie die mag worden verspreid (of gebruikt in weilanddepots) wordt afgestemd op de normen voor de voedselveiligheid. Vanuit de herkenbaarheid voor de omgeving (omwonenden; duidelijk waar bagger vandaan komt) wordt vanaf de exacte locatie van baggeren een afstandscriterium van 10 kilometer gehanteerd. De zorgplicht, artikel 7 van het Besluit bodemkwaliteit, blijft te allen tijde van kracht.

Verspreiden PFAS-houdende onderhoudsbaggerspecie op het aangrenzend perceel in het buitengebied en tijdelijke opslag in weilanddepot

Voor het verspreiden van baggerspecie uit watergangen op aangrenzende percelen of in een weilanddepot gelden voor PFAS-verbindingen de volgende toepassingswaarden: PFOA 1,7 μg/kg ds en andere PFAS-verbindingen 1,5 μg/kg ds. Voor onderzoeken naar de kwaliteit van baggerspecie die na 8 juli 2019 (de datum waarop het tijdelijk handelingskader van kracht werd) zijn uitgevoerd, is het wenselijk om een representatief aantal waterbodemmonsters ook op PFAS te analyseren. Dit is niet nodig als de waterbeheerder, in afstemming met de OD NHN, heeft aangetoond dat de PFAS-gehalten in de baggerspecie in zijn beheergebied ruimschoots aan de toepassingswaarden voldoen.

Partijkeuringen en bodemonderzoeken moeten uitgevoerd worden door een erkende bodemintermediair. Voor partijkeuringen moet de bodemintermediair BRL SIKB 1000-, BRL SIKB 9335- of BRL SIKB 7500-erkend zijn, voor bodemonderzoeken BRL SIKB 2000-erkend.

Bij grootschalige toepassingen moet worden gedacht aan geluidswallen, terpen, taluds van wegen of verondieping van een waterplas. In ieder geval moet minimaal 5.000 m³ grond worden toegepast met een minimale toepassingshoogte van 2 meter. Ook moet een leeflaag van minimaal 0,5 meter worden aangebracht. Voor wegen geldt een minimale toepassingshoogte van 0,5 meter en hoeft geen leeflaag te worden aangebracht. Bij grootschalige toepassingen gelden andere regels. Neem hiervoor contact op met de OD NHN.

De meldingsplicht geldt niet voor het toepassen van grond of baggerspecie binnen een landbouwbedrijf als de grond of baggerspecie afkomstig is van een tot dat landbouwbedrijf behorend perceel waarop een vergelijkbaar gewas wordt geteeld als op het perceel waar de grond of baggerspecie wordt toegepast.

De meldingsplicht voor de toepassing van grond of baggerspecie geldt niet voor particulieren (natuurlijke personen, niet in uitoefening van beroep of bedrijf).

De tijdelijke opslag van grond en baggerspecie buiten inrichtingen van de Wet milieubeheer is in de meeste situaties niet langer meer vergunningsplichtig. Wel moet de bestemming van de grond altijd gemeld worden en moet in de meeste situaties de kwaliteit van de grond bekend zijn. Daarnaast moet bij tijdelijke opslag op de landbodem de kwaliteit van de grond die wordt opgeslagen voldoen aan de toepassingseis die geldt ter plaatse van de opslaglocatie.

In het onderstaande overzicht is aangegeven welke voorwaarden bij de verschillende tijdelijke opslagen gelden. Tenslotte moet nog een toets plaatsvinden of de tijdelijke opslag in overeenstemming is met de Wet ruimtelijke ordening en/of het bestemmingsplan.

Als bekend is waar de grond, die tijdelijk is opgeslagen, wordt toegepast, hoeft voorafgaand aan de tijdelijke opslag alleen de melding voor de toepassing van deze grond te worden gedaan. Bij de melding moet wel de locatie en duur van de tijdelijke opslag worden vermeld.

Overzichtstabel tijdelijke opslag

Klik hier om de tijdelijke opslag (en het betreft geen tijdelijke uitname) te melden.

'De CROW publicatie 400 ‘Werken in en met verontreinigde bodem', doet een handreiking aan opdrachtgevers en grondroerders voor de invulling van zowel arbo- als milieuaspecten. Partijen zijn altijd verplicht om aan te sluiten bij de actuele wet- en regelgeving op het gebied van arbo en milieu. De rode draad in de CROW publicatie 400 is het risico gestuurd werken. Welke maatregelen er nodig zijn om te werken in en met (licht) verontreinigde grond, is afhankelijk van de kans op, de mate van en het effect (het schadelijke vermogen) van blootstelling aan de grond. Het risico bepaalt welke maatregelen getroffen moeten worden; bijvoorbeeld welke persoonlijke beschermingsmiddelen er tijdens de werkzaamheden gebruikt moeten worden. Als geen risico's worden vastgesteld, geldt altijd de basishygiëne. De milieukundige van de grondroerder moet hier verder invulling aan geven.
Bij tijdelijke uitname van grond op niet verdachte locaties én waar nog geen bodemonderzoek is uitgevoerd, kan conform de CROW publicatie 400 de veiligheidsklasse worden bepaald met behulp van de bodemkwaliteitskaart; op basis van minimaal de 80-percentielwaarde (of een hogere percentielwaarde) van de bodemkwaliteitszone(s) waarin de graafwerkzaamheden plaatsvinden.

Voorafgaand aan de uitvoering van de graafwerkzaamheden moet een Veiligheidskundige van de grondroerder de definitieve veiligheidsklasse vaststellen.

Vanuit overig wet- en regelgeving kunnen bij grondverzet (-tijdelijk- opslag of het ontgraven en toepassen van grond) aanvullende voorwaarden worden gesteld. Hierbij moet worden gedacht aan:

• Wet ruimtelijke ordening (Wro), wordt op termijn vervangen door de Omgevingswet. Voor bestemmingswijzigingen moet in de meeste gevallen een bodemonderzoek worden uitgevoerd om te kunnen beoordelen of de bodem geschikt is voor de geplande functie en of sprake is van een eventuele saneringsnoodzaak.
• Ontgrondingenwet, wordt op termijn vervangen door de Omgevingswet. De ontgrondingenwet en -verordening reguleren de winning van oppervlaktedelfstoffen als zand, klei en grind voor de bouwproductie.
• Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO), wordt op termijn vervangen door de Omgevingswet. Bij aanvragen om een omgevingsvergunning voor bouwen dient de aanvrager daarom in een aantal gevallen een bodemonderzoek te overleggen.
• Woningwet, wordt op termijn grotendeels vervangen door de Omgevingswet. In deze wet wordt het bouwen op verontreinigde bodem ( grond en grondwater) geregeld.
• Monumentenwet, wordt op termijn grotendeels vervangen door de Omgevingswet. In deze wet is het verdrag van Malta opgenomen. Bij grondverzet moet rekening worden gehouden met archeologische waarden. Op kaart moet de gemeente een overzicht geven van bekende archeologische vindplaatsen. Bij grondverzet moeten andere bronnen zoals bijvoorbeeld de stadsarcheoloog worden geraadpleegd.
• Wet natuurbescherming, enkele bepalingen gaan op termijn over naar de Omgevingswet. Deze wet vereist dat in planvorming rekening wordt gehouden met de aanwezige flora en fauna. Voor een groot aantal expliciet beschermde soorten is bepaald welke handelingen niet zijn toegestaan. Daarnaast is in de wet een algemene zorgplicht opgenomen, die aangeeft dat de negatieve gevolgen van ieders handelen op de aanwezige (beschermde) flora en fauna voor komen of zo veel mogelijk beperkt moet worden.
• Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (WIBON). Doel van de WIBON is gevaar of economische schade door beschadiging van ondergrondse kabels of leidingen (zoals bijvoorbeeld: water-, elektriciteit-, gas- en telecomleidingen) te voorkomen. Bij machinale graafwerkzaamheden is een KLIC-melding verplicht.
• Arbeidsomstandighedenbesluit. De regels voor het werken in verontreinigde grond liggen vast in de Arbowetgeving. Met name in het Arbeidsomstandighedenbesluit zijn regels opgenomen die werken met gevaarlijke stoffen veilig moeten houden. In het Arbeidsomstandighedenbesluit, hoofdstuk 2, afdeling 5 wordt aangegeven welke verantwoordelijkheden opdrachtgevers, ontwerpende partijen en werkgevers hebben ten aanzien van veilig en gezond werken.
• Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. Dit besluit bepaalt sinds 1 juli 2013 de regels met betrekking tot het installeren en inwerking hebben van bodemenergiesystemen.
• Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Op basis van de Wob is de gemeente verplicht om te zorgen voor informatie en communicatie in het kader van bodemkwaliteitsbeheer.
• Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken (Wkpb). De Wkpb moet de registratie van alle beperkingen van de overheid (publiekrechtelijke beperkingen) verbeteren zodat kopers of eigenaren makkelijker inzicht hebben in de beperkingen die voor een gebouw of stuk grond gelden; bijvoorbeeld over een saneringsplicht of gebruiksbeperkingen van een locatie na een sanering.
• Resterende wetten. Bovenstaand zijn een aantal wetten beschreven, die belangrijke gevolgen hebben voor gemeentelijke taken en verplichtingen met betrekking tot bodemkwaliteit. Naast bovengenoemde wetten heeft de gemeente/omgevingsdienst ook nog bodemtaken en –verplichtingen op basis van de volgende wetten:
  • Wetboek van strafrecht.
  • Wet op economische delicten.
  • Bestrijdingsmiddelenwet.
  • Waterwet.

Bij het transport van grond over de weg moet een transportgeleidebiljet aanwezig zijn. Bij het transport van grond naar een nuttige toepassing moet een kwaliteitsverklaring beschikbaar zijn. Alternatief is dat op het transportgeleidebiljet het referentienummer is vermeld dat via het DSO aan de melding van de functionele toepassing is gekoppeld.
Bij transport van grond naar een erkend verwerker (bijvoorbeeld een reiniger, stortplaats of depot voor het opslaan van verontreinigde grond) moet een afvalstroomnummer op het transportgeleidebiljet worden vermeld. Deze wordt afgegeven door de erkend verwerker.